Trước đây, cây trám mọc tự nhiên và người dân khai thác thân lấy gỗ, quả làm thực phẩm, tinh dầu và thuốc chữa bệnh. Ngày nay, cây trám được trồng nhiều nơi, mang lại giá trị kinh tế cao. Từ tháng 10 đến tháng 12 là mùa thu hoạch trám. Trám có hai loại: trám trắng và trám đen. Vậy quả trám đen khác trám trắng như thế nào và có công dụng gì?
Link video: Trám đen Cao Bằng tại Cao Bằng Green
Quả trám đen là quả gì? Phân biệt trám đen và trám trắng
Cây trám là loài thân gỗ lớn thuộc giống cây bản địa, có thể cao đến 30m và đường kính thân đến 70cm. Thân cây tròn, mọc thẳng, tán rộng, lá xanh quanh năm. Ở Việt Nam, có hai loài trám chính là trám đen và trám trắng.
Trám trắng (Canarium album) và trám đen (Canarium tramdeum) có hình dáng giống quả oliu. Tên tiếng Anh của trám trắng là “Chinese white olive” và của trám đen là “Chinese black olive”.
Ở Việt Nam, trám trắng còn được gọi là cà ná, cảm lãm, thanh quả, mác cơm, gián quả, bạch lãm… Trám đen được biết đến với các tên gọi dân gian như ô lãm, trám chim, mộc uy tử, hắc lãm… Phân biệt hai loại trám này dựa vào màu sắc: trám trắng khi non và xanh có màu xanh, khi chín có thể có màu vàng nhạt; trám đen khi non hoặc chín đều có màu tím đậm, khi chín quả được phủ bởi lớp phấn trắng.
Quả trám đen dưới góc nhìn Y học cổ truyền và Y học hiện đại
- Cây trám đen trước đây phát triển nhiều trong tự nhiên, được sử dụng cho gỗ xây nhà và công trình xây dựng. Quả trám đen được ưa chuộng làm thực phẩm và trong y học cổ truyền với nhiều bài thuốc khác nhau. Cả Y học cổ truyền và Y học hiện đại đều công nhận công dụng và lợi ích của quả trám đen.
- Theo Y học cổ truyền, quả trám đen có vị chua, ngọt và hơi đắng, tính bình. Quả này được dùng để thanh nhiệt, giải độc, thông họng, lợi phế, sinh tân và chữa khát. Các bài thuốc từ quả trám đen cũng được sử dụng rộng rãi để chữa ho, trị cảm, kiết lị và ngộ độc.
- Y học hiện đại phát hiện rằng quả trám đen có chứa nhiều thành phần dinh dưỡng đa dạng và giàu giá trị. Nó cung cấp chất bột đường, chất béo, chất xơ và các loại vitamin (E, nhóm B, P), cùng với các khoáng chất quan trọng như sắt, phốt pho, kali, canxi và kẽm. Đặc biệt, quả trám đen không có độc như một số thông tin không chính xác trước đây.
Tác dụng trị bệnh của quả trám đen
Quả trám đen không chỉ là một loại thực phẩm phổ biến mà còn có nhiều tác dụng hỗ trợ điều trị các vấn đề sức khỏe phổ biến. Đây là một thành phần không thể thiếu trong nhiều bài thuốc Đông y, có những công dụng sau:
- Hỗ trợ điều trị khàn giọng, viêm họng: Dùng 60g quả trám đen ninh kỹ với nước, sau đó thêm 30g đường phèn, chia mỗi ngày dùng 9g, chia thành nhiều lần.
- Hỗ trợ trị bệnh viêm phế quản mãn tính: Sắc 6g quả trám đen với nước, kết hợp 6g trà xanh và thêm mật ong trước khi uống.
- Giúp giải rượu, bảo vệ gan: Dùng số lượng quả trám đen nhất định hoặc nấu thành nước uống, giúp giảm tác động của cồn lên gan.
- Giảm ốm nghén cho thai phụ: Sử dụng quả trám đen kết hợp vỏ quýt hấp cách thủy.
- Chữa đau nhức răng, sâu răng: Sử dụng than quả trám đen nướng cháy, tán mịn và đắp lên chỗ đau.
- Chữa bệnh kiết lị, đi ngoài ra máu: Dùng nước từ quả trám đen để uống và kiêng thực phẩm tanh.
- Chữa chướng bụng, đau bụng do cảm phong hàn: Sắc 60g quả trám tươi với các loại gia vị, chia thành nhiều lần uống trong ngày.
- Giải hóc xương cá: Dùng cùi quả trám đen nhai nát và nuốt dần để làm mềm xương cá.
Cách bảo quản quả trám đen tươi lâu
Để bảo quản quả trám đen để sử dụng lâu dài, bạn có thể áp dụng các phương pháp sau:
- Bảo quản trong tủ lạnh: Để dùng trong ngày, bạn có thể đặt trám vào ngăn mát của tủ lạnh. Nếu muốn bảo quản khoảng một tuần, bạn nên bọc trám bằng màng bọc thực phẩm hoặc để trong hộp đựng thực phẩm và bảo quản trong tủ đông.
- Om trám: Rửa sạch trám và để khô. Đem trám vào nồi nước nóng (khoảng 60 độ C) pha với một ít muối, đậy nắp và để nơi thoáng mát khoảng 30 phút trước khi sử dụng.
- Muối trám đen: Rửa sạch trám, sơ qua nước sôi, sau đó cắt thành từng miếng nhỏ. Pha hỗn hợp muối, đường, tiêu, tỏi băm, ớt băm và lá chanh, khuấy đều và cho trám vào hỗn hợp này. Đổ hỗn hợp vào hũ thủy tinh sạch, đậy kín và bảo quản ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng mặt trời. Sau 3 – 4 ngày, bạn có thể thưởng thức món trám đen muối thơm ngon.
Cách chọn mua trám đen
Để chọn mua trám đen chất lượng, bạn nên lựa những quả có hình dáng thon dài, da nổi phấn và mịn căng. Quả cần cảm nhận được vẫn cứng khi sờ vào, không nên chọn những quả có vỏ nhăn nheo, bị ốp hay rộp.
Thời điểm thích hợp để mua là từ đầu tháng 7 đến cuối tháng 8, khi mùa thu hoạch trám đang vào đỉnh điểm. Bạn có thể chọn được những quả to, tươi ngon và có giá rẻ hơn vào thời gian này.
Thông tin liên hệ:
– Hotline /Zalo: 0915810815
– Địa chỉ: Xã Đoài Dương, huyện Trùng Khánh, Cao Bằng.
– Website: caobanggreen.vn